آیه صدقاتآیه صدقات به آیه ۶۰ توبه، درباره وجوب زکات و مورد مصرف آن اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفبه آیه ۶۰ سوره توبه "آیه صدقات" می‌گویند و برخی آن را "آیه زکات" نامیده‌اند. (انما الصدقات للفقراء والمساکین والعاملین علیها والمؤلفة قلوبهم وفی الرقاب والغارمین وفی سبیل الله وابن السبیل فریضة من الله والله علیم حکیم)؛ " صدقات تنها به تهیدستان و بینوایان و متصدیان(گردآوری و پخش) آن و کسانی که دلشان به دست آورده می‌شود و در (راه آزادی) بردگان و وامداران و در راه خدا و به در راه مانده اختصاص دارد(این) به عنوان فریضه از جانب خداست و خدا دانای حکیم است". ۲ - موارد مصرف زکاتنزول این آیه که با کلمه "انما" (نشانه انحصار) آغاز شده پس از آیه زکات (آیه ۱۰۳ همین سوره) است و موارد و مصارف زکات را در هشت مورد منحصر می‌کند: ۱. فقرا ؛ ۲. مساکین ؛ ۳. عاملان زکات (گردآوردندگان آن)؛ ۴. مؤلفة قلوبهم (کسانی که با پول و کمک مالی می‌توان دل آنان را به اسلام جلب کرد)؛ ۵. آزاد ساختن بردگان؛ ۶. پرداخت دین بدهکاران؛ ۷. در راه خدا؛ ۸. واماندگان در راه. ۳ - منظور از فقیربعضی معتقدند فقیر کسی است که در زندگی خود کمبود مالی دارد و هرگز از کسی طلب نمی‌کند؛ اما مسکین کسی است که نیازش شدیدتر و دستش از کار کوتاه است؛ از این رو، سؤال و تکدی می‌کند. [۳]
رامیار، محمود، تاریخ قرآن، ص۲۱۰.
[۴]
منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۹، ص۳۱۰.
[۷]
منصور، عبدالحمید یوسف، نیل الخیرات فی القراءات العشرة، ج۹، ص۳۷۷.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیه صدقات». |